Người quản trang “không giống ai”…
Ngày cập nhật: 23/07/2011 6:21:24 SA
Ngày cập nhật: 23/07/2011 6:21:24 SA
(QT) - Về ngã ba Long Hưng (xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng, Quảng Trị), hỏi ông Thành “quản trang” thì không ai không biết. Ông làm quản trang liệt sĩ xã gần 20 năm nay nên được gọi là ông “Thành quản trang”, nhiều người còn gắn cho ông thêm cái biệt danh ông quản trang “không giống ai” để chỉ những việc làm khác người của ông. Nhưng gặp ông Thành rồi mới hay những việc làm bị coi là “không giống ai” đó lại mang vẻ đẹp của một tâm hồn trung thực và đầy ý nghĩa
Một người nhiệt tâm và kiên nhẫn hiếm có
Tôi thật sự bất ngờ khi thấy những kỷ niệm chương, bằng khen của ngành công an tặng “Công an viên xuất sắc Hồ Xuân Thành” được treo san sát trong ngôi nhà nhỏ tuềnh toàng cạnh nghĩa trang liệt sỹ xã Hải Thượng. Hóa ra ông vừa là công an viên xã, vừa làm công việc quản trang. Nhìn người công an viên có dáng người nhỏ bé với bộ mặt hiền khô đang ngồi trước mặt, tôi tò mò : “Được Bộ Công an tặng Bằng khen và kỷ niệm chương, vậy sao người ta vẫn gọi chú là người “không giống ai”?.
Ông cười, phô hàm răng đã rụng vài chiếc: “Tại vì tôi cứ đúng việc nghĩa mà làm”. Nhìn ông ăn nói khúc chiết vậy nhưng khi hỏi về những việc đã làm, ông khiêm nhường: “Không có chi to tát cả, tôi chỉ làm đúng phận sự của mình thôi mà”. Bởi vậy, tôi phải cất công đi tìm anh Lê Hữu Hòa, trưởng công an xã Hải Thượng mà hỏi cho ra nhẽ.
Một người nhiệt tâm và kiên nhẫn hiếm có
Tôi thật sự bất ngờ khi thấy những kỷ niệm chương, bằng khen của ngành công an tặng “Công an viên xuất sắc Hồ Xuân Thành” được treo san sát trong ngôi nhà nhỏ tuềnh toàng cạnh nghĩa trang liệt sỹ xã Hải Thượng. Hóa ra ông vừa là công an viên xã, vừa làm công việc quản trang. Nhìn người công an viên có dáng người nhỏ bé với bộ mặt hiền khô đang ngồi trước mặt, tôi tò mò : “Được Bộ Công an tặng Bằng khen và kỷ niệm chương, vậy sao người ta vẫn gọi chú là người “không giống ai”?.
Ông cười, phô hàm răng đã rụng vài chiếc: “Tại vì tôi cứ đúng việc nghĩa mà làm”. Nhìn ông ăn nói khúc chiết vậy nhưng khi hỏi về những việc đã làm, ông khiêm nhường: “Không có chi to tát cả, tôi chỉ làm đúng phận sự của mình thôi mà”. Bởi vậy, tôi phải cất công đi tìm anh Lê Hữu Hòa, trưởng công an xã Hải Thượng mà hỏi cho ra nhẽ.
 |
| Ông Thành đang thắp nhang cho các liệt sĩ. - Ảnh: ĐÌNH CẢNH |
Anh Hòa sinh năm 1967, làm công an xã gần 20 năm, tỏ ra phấn chấn khi nghe nhắc đến ông Thành: “Trưởng công an xã như tôi dễ tìm người thay thế nhưng công an viên như ông Thành thì khó có người thay”.
Rồi anh hào hứng kể: “Ông Thành đi bộ đội có thời gian làm nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia, ra quân năm 1982 và đảm nhiệm chức trách công an viên của xã từ bấy đến nay. Mấy mươi năm làm công an xã, ông rành địa hình ở đây như lòng bàn tay. Mỗi khi có bão lụt, nhà nào cao thấp ông biết hết.
Cho dù khuya khoắt, nước có dâng đến cổ, gió mưa có vần vũ chăng nữa, ông vẫn cầm đèn pin lội nước, vượt bão đến những ngôi nhà nằm ở vị trí thấp, kêu gọi bà con sơ tán. Gặp nhà neo người, ông sẵn sàng giúp kê dọn đồ đạc, hướng dẫn bà con tránh lụt, chống bão sao cho an toàn nhất. Chuyện nhà ai ông cũng lo lắng y như chuyện nhà mình vậy”.
Tỉnh lộ băng ngang qua xã, xuyên qua cánh đồng vắng và khu lò gạch ít dân cư nên đêm đến là điểm tụ tập của một số thanh niên hư hỏng. Những em học sinh đi học thêm về muộn rất ngại đi qua quãng đường này. Phụ huynh sau một ngày đồng áng mệt nhọc, ban đêm cũng cố ra đầu đường để đón con về, vất vả vô cùng. Biết được điều đó, ông Thành tự nguyện đêm đêm đi tuần tra.
Với chiếc xe đạp cà tàng, cây đèn pin cầm tay, ông đạp xe từ đầu đến cuối đường, vừa đi vừa quát nạt thị uy. Có vậy thôi mà chặng đường đó trở nên an toàn, các em học sinh đi học về nghe tiếng ông cùng với ánh sáng cây đèn pin lắc lư theo nhịp quay của chiếc xe đạp cà tàng của ông Thành là cảm thấy yên tâm.
Ông Thành còn là người kiên nhẫn hiếm có. Một dạo trong xã bị mất trộm nhiều gà, bà con ai cũng nản. Nắm được thông tin quán cơm X. ven quốc lộ 1A (đoạn đi ngang qua xã) chuyên tiêu thụ gà từ kẻ gian, một mình ông mai phục suốt 14 đêm liền để bắt quả tang đối tượng trộm gà.
Hay có đối tượng trong xã chuyên đi ăn cắp vặt ở địa bàn khác, ông cũng kiên trì theo dõi cho đến khi bắt được quả tang, đưa đối tượng về công an xã xử lý. Lúc tôi nói chuyện với anh Hòa, có mấy người dân có mặt tại trụ sở UBND xã nghe chuyện ông Thành cũng góp chuyện. Hóa ra chuyện về ông còn nhiều lắm, mà chuyện nào chuyện nấy đều “không giống ai”.
 |
| Chăm sóc nghĩa trang. -Ảnh: TH |
Nào là chuyện giữa trời mưa rét ông đứng ở ngã ba nhắc nhở người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, chuyện người nhà ông tham gia bài bạc cũng bị ông bắt nộp công an xã, chuyện bất cứ vụ tai nạn nào xảy ra trên địa bàn xã ông đều có mặt tức thì để vừa bảo vệ hiện trường, tài sản vừa cứu nạn, chuyện ông không tơ hào của ai một đồng nhưng ai mượn gì của ông thì nhớ mà trả cho đúng hẹn, rồi đến chuyện ông được đi báo cáo điển hình tiên tiến tận Hà Nội, được lên tivi trong chương trình “Người đương thời”...
Thùng nước mát giữa nghĩa trang liệt sĩ
Lẽ đời, có người được chọn nghề nhưng cũng có người được nghề chọn. Với ông Thành, có lẽ ông đã được nghề quản trang chọn, tự nhiên như thể sau khi ra quân thì việc ông phải làm là... quản lý nghĩa trang của xã. Với thâm niên 20 năm trong nghề, không cần giấy tờ gì ông cũng nhớ được nghĩa trang hiện có 1.997 ngôi mộ, trong đó 447 của liệt sĩ địa phương và 1.550 liệt sĩ của sư đoàn 312 - 320... Ông cũng có thể chỉ chính xác từng ngôi mộ trong nghĩa trang cũng như quê quán, năm mất của các liệt sĩ.
| Ông khoe: “Thằng con đầu học xong ra trường đã có việc làm, đứa thứ hai đang làm công nhân, đứa út đang học năm thứ 3 đại học. Công ty xây dựng dầu khí miền Trung thấy tôi vất vả mà đồng lương hạn hẹp nên hứa hỗ trợ mỗi tháng 500 ngàn đồng nữa. Mấy năm trước, một ngôi chùa ở Hà Nội tặng nhà tôi con bò, bò mẹ đẻ bò con, bán bê con lấy tiền cho thằng út nộp học phí. Bộ ấm chén này là của Sư đoàn 320 tặng, còn cái bình kia là quà của chương trình “Giao lưu đồng cảm và chia sẻ” của VTV1 tặng... ”. |
Công việc quản lý nghĩa trang coi vậy mà cũng rất bận rộn. Có nhiều gia đình chưa thống nhất ý kiến với nhau, người thì muốn để liệt sĩ yên nghỉ tại nghĩa trang, người lại muốn đưa về quê cho tiện bề hương khói. Cũng có một số gia đình tin vào lời nhà ngoại cảm cứ nằng nặc đòi địa phương chứng nhận ngôi mộ “liệt sĩ chưa biết tên” đó là của thân nhân mình để cất bốc.
Trong khi đó, nhiều trường hợp không được cho phép thì người ta lăm le bốc trộm. Những lúc như vậy, đêm nào ông cũng ôm chăn chiếu ra nghĩa trang, nằm gần ngôi mộ để canh giữ. Ông chỉ cho tôi coi thùng nước mát lạnh đặt ở chân tượng đài trong nghĩa trang và giảng giải: “Trong một lần nằm mơ, tôi nghe có tiếng xin một ngụm nước uống. Biết các anh đang khát, tỉnh dậy tôi liền chuẩn bị sẵn thùng nước mát để dưới chân tượng đài để có liệt sĩ nào cần thì cứ đến đó thỏa sức mà dùng”.
Nghe ông kể vậy, tôi ngỡ như trước mắt ông không phải là hàng hàng bia mộ vô tri mà là những con người bằng xương bằng thịt. Chính lúc đó tôi liên tưởng cuộc đời ông với thùng nước kia, có cái gì đó như tương hợp. Không biết linh hồn những liệt sĩ trong nghĩa trang này có dùng đến thùng nước mát của ông không, nhưng cách ông để thùng nước như một niềm tin và sự chia sẻ với những linh hồn liệt sĩ thật đáng trân trọng.
Không chỉ chăm lo cho “hội đồng quân nhân”, những thân nhân liệt sĩ đến viếng hay bốc mộ đều được ông chỉ dẫn tận tình. Nhiều trường hợp gia đình không có điều kiện hay lỡ tàu, trễ xe thì dẫu 9 hay 10 người đi nữa ông cũng đưa về nhà mình, bảo vợ lo cơm nước chu đáo.
Có những gia đình đi tìm mộ người thân từ Bắc vào Nam, ngược ra đến nghĩa trang Hải Thượng thì hết tiền, vợ chồng ông còn vay mượn tiền giúp họ về quê. Thân nhân nhờ bốc mộ ông cũng vui vẻ làm giúp, chỉ nhận một ít tiền công và vật liệu để làm lại mặt bằng. Chừng đó thôi, ai đưa thêm ông cũng nhất quyết không nhận.
Có một người tôi chưa được gặp mặt nhưng đều được mọi người nhắc đến với vẻ trìu mến, đó là bà Yến, vợ ông, một người hiểu biết, chịu thương chịu khó hiếm thấy. Ông Thành có yên tâm làm được những việc “không giống ai” cũng nhờ có hậu phương vững chắc. Gia đình ông trên dưới thuận hòa, con cái ngoan ngoãn.
Ông khoe: “Thằng con đầu học xong ra trường đã có việc làm, đứa thứ hai đang làm công nhân, đứa út đang học năm thứ 3 đại học. Công ty xây dựng dầu khí miền Trung thấy tôi vất vả mà đồng lương hạn hẹp nên hứa hỗ trợ mỗi tháng 500 ngàn đồng nữa. Mấy năm trước, một ngôi chùa ở Hà Nội tặng nhà tôi con bò, bò mẹ đẻ bò con, bán bê con lấy tiền cho thằng út nộp học phí. Bộ ấm chén này là của Sư đoàn 320 tặng, còn cái bình kia là quà của chương trình “Giao lưu đồng cảm và chia sẻ” của VTV1 tặng... ”. Nụ cười ông rạng rỡ như những bông hoa mười giờ nở dọc bồn hoa trong nghĩa trang Hải Thượng.
Chia tay ông, tôi nghĩ, ông Thành đúng là “người không giống ai”. Giữa bao bon chen ngày thường, nghe những câu chuyện lạ lùng về một quản trang như ông Thành, dường như ta thấy tin yêu hơn với cuộc đời này.
LÊ THÚY HẰNG
